CHỐNG XÂM LƯỢC TOÀN DIỆN
Cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc năm 1979 là một tình huống thực chiến đặc biệt, khi Việt Nam vừa bước ra khỏi cuộc kháng chiến chống Mỹ, lại phải đối mặt với cuộc xâm lược bất ngờ và quy mô lớn từ phía Trung Quốc. Trong điều kiện lực lượng còn đang củng cố, hậu phương chưa kịp hồi phục, cuộc chiến đã chứng tỏ bản lĩnh kiên cường, tinh thần cảnh giác và khả năng tổ chức toàn diện của quân và dân ta trong một thế trận bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Trung Quốc huy động hơn 60 vạn quân, tiến hành cuộc tiến công đồng loạt vào các tỉnh biên giới phía Bắc Việt Nam từ Móng Cái đến Lai Châu, lấy danh nghĩa "dạy cho Việt Nam một bài học". Mục tiêu thực chất là:
Gây sức ép về quân sự, chính trị với Việt Nam.
Phá hoại sự ổn định vùng biên giới.
Kiềm chế ảnh hưởng của Việt Nam tại Campuchia và Đông Dương.
Ta xác định: đây là một cuộc chiến tranh xâm lược toàn diện, cần tổ chức kháng chiến toàn dân – toàn diện – toàn tuyến.
Tuyến đầu: Bộ đội địa phương, dân quân du kích các tỉnh biên giới chủ động chặn đánh từ đầu, kìm chân địch.
Lực lượng cơ động: Các quân đoàn chủ lực, sư đoàn tinh nhuệ nhanh chóng cơ động lên biên giới, đánh phản kích từng mũi.
Lực lượng dân quân và hậu cần chiến lược: Nhân dân các địa phương huy động tổng lực phục vụ tiền tuyến: tải đạn, cứu thương, giữ đường, đào hào, đắp ụ.
Thế trận được tổ chức theo hướng vừa phân tán – vừa tập trung, linh hoạt ứng biến theo địa hình hiểm trở, giữ vững nguyên tắc: “Mỗi người dân là một chiến sĩ, mỗi tấc đất biên cương là một pháo đài.”
Từ 17/2/1979: Địch đồng loạt tấn công 6 tỉnh biên giới. Quân và dân ta kiên cường bám trụ, gây thiệt hại nặng cho địch tại Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang, Lào Cai.
Từ cuối tháng 2: Ta phản công chiến lược. Các đơn vị chủ lực cơ động đánh trả ở các điểm nóng, bao vây, tiêu hao sinh lực địch.
Tháng 3/1979: Địch buộc phải rút quân. Tuy tuyên bố “đã hoàn thành mục tiêu”, nhưng thực tế bị tổn thất lớn, không đạt được ý đồ chiến lược.
Nghệ thuật tác chiến nổi bật:
Phối hợp ba thứ quân: chủ lực – địa phương – dân quân.
Tận dụng địa hình núi rừng: phòng ngự – tập kích – mai phục.
Đánh địch trong điều kiện bất ngờ, thiếu chuẩn bị – nhưng chủ động thích nghi.
Bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ.
Khẳng định khả năng sẵn sàng chiến đấu và tinh thần cảnh giác của toàn dân.
Minh chứng cho hiệu quả của chiến tranh nhân dân trong thời đại mới.
Gắn chặt quốc phòng với dân tộc, địa phương, hậu phương vững chắc.
Tạo tiền đề củng cố quốc phòng toàn dân – thế trận liên hoàn ở biên giới.
Chiến tranh biên giới phía Bắc 1979 là minh chứng sống động cho chân lý: Bất kỳ cuộc xâm lược nào dù bất ngờ và hung hãn đến đâu, cũng sẽ thất bại trước ý chí độc lập, tinh thần đoàn kết và thế trận toàn dân vững mạnh của dân tộc Việt Nam.