Tôn Tử viết: “Đánh vào tâm là thượng sách, đánh vào thành là hạ sách.”
Phân tích: Tâm lý là mặt trận đầu tiên. Khi quân địch dao động, chưa đánh đã thắng. Trong nội bộ, ổn định tư tưởng binh sĩ là điều kiện tiên quyết để duy trì sức chiến đấu.
Ứng dụng nhập vai: Quan văn cần nắm bắt dư luận đơn vị, phát hiện các biểu hiện mất đoàn kết, sụt giảm niềm tin. Quan võ phải biết động viên, trấn an và dẫn dắt quân tâm vững.
Machiavelli: “Tốt hơn là bị sợ hơn là được yêu nếu không thể có cả hai.”
Phân tích: Trong thế giới bất ổn, sự ổn định có thể được duy trì qua tâm lý phục tùng hoặc kính sợ. Nhưng cũng cần biết tạo ảnh hưởng dư luận tích cực bằng hành động công bằng.
Ứng dụng nhập vai: Trong các tình huống luân chuyển cán bộ, sát nhập đơn vị, người chỉ huy phải khéo léo sử dụng ảnh hưởng tâm lý để ổn định tư tưởng, tránh hình thành bè phái.
Khổng Minh đối xử với Mạnh Hoạch: “Bảy lần bắt, bảy lần tha.”
Phân tích: Tâm lý đối phương là chìa khoá để thay đổi cục diện. Cảm hoá có khi mạnh hơn sát phạt.
Ứng dụng nhập vai: Trong đơn vị, các mâu thuẫn nội bộ nên được xử lý mềm dẻo, đặt con người lên trước quy tắc máy móc để tạo niềm tin, chứ không chỉ dùng kỷ luật răn đe.
Chiến lược 6 – Chia để trị
Chiến lược 7 – Tạo bức tường khói
Chiến lược 9 – Kích động để kiểm soát
Phân tích: Tâm lý đám đông có thể bị dẫn dắt, thao túng. Người chỉ huy cần hiểu dư luận để biết khi nào nên chia rẽ đối thủ, khi nào nên che giấu ý định, và khi nào kích động để xác định ai là bạn – ai là địch.
Ứng dụng nhập vai: Trong công tác chính trị – tư tưởng, đôi khi phải "gây nhiễu" thông tin để định hướng dư luận đúng, tránh sự thẩm thấu của tin giả hoặc suy diễn.
Nguyên tắc 6: “Tạo dựng hình ảnh để gây ảnh hưởng.”
Nguyên tắc 33: “Khống chế lựa chọn của người khác: khiến họ cảm thấy họ có tự do.”
Phân tích: Dư luận là công cụ quyền lực. Người hiểu được dòng chảy của tâm lý tập thể mới thực sự nắm quyền.
Ứng dụng nhập vai: Cán bộ chính trị nên biết tạo dựng hình ảnh tích cực cho chỉ huy và tập thể. Các lựa chọn đưa ra cần có sự "định hướng", nhưng vẫn khiến binh sĩ tin rằng họ được tự do lựa chọn.