“Biết mình biết người, trăm trận trăm thắng bắt đầu từ 5 yếu tố cốt lõi”
Theo thiên 1 “Kế sách”, Tôn Tử xác định trước khi ra quyết định hoặc mở chiến dịch, cần phân tích 5 yếu tố này:
Đạo (道) – Chính nghĩa – sự đồng lòng giữa trên và dưới
Là tư tưởng, lý tưởng khiến người dưới cam tâm chịu chết vì lẽ phải. Trong đơn vị, đó là lòng tin vào Chính Đạo Sứ – vào sứ mệnh bảo vệ quê hương.
✳ Ứng dụng: Lãnh đạo phải tạo ra sự “đồng lòng” thông qua gương mẫu, lý tưởng rõ ràng, truyền thông chính trị hiệu quả.
Thiên (天) – Thời thế – thiên thời – xu thế chung
Là sự vận động của thời cuộc, chính trị – thời tiết – chiến tranh – dư luận.
✳ Ứng dụng: Phân tích tình hình quốc tế, nội bộ đơn vị (tái cơ cấu, thay cán bộ, dư luận xôn xao…) để điều chỉnh phương án phù hợp thời thế.
Địa (地) – Địa hình – cơ cấu tổ chức – bố trí lực lượng
Là vị trí – cấu trúc tổ chức – lợi thế về đội hình – hậu cần – không gian chỉ huy.
✳ Ứng dụng: Xây dựng mô hình tổ chức hợp lý: như chia rõ Trại Võ Mưu, Văn Viện Lệnh, Ty Nội Chính, đồng thời nắm rõ “địa hình tư tưởng” trong đơn vị (các nhóm, phe phái ngầm nếu có).
Tướng (将) – Người chỉ huy – phẩm chất và năng lực
Tôn Tử nhấn mạnh: “Tướng giỏi có trí, tín, nhân, dũng, nghiêm”.
✳ Ứng dụng: Người đóng vai Văn Thượng Lệnh hay Võ Hộ Tướng phải thể hiện bản lĩnh, sự cương – nhu linh hoạt, hành xử công minh để giữ uy tín trước tập thể.
Pháp (法) – Kỷ luật – chế độ – quy trình điều hành
Là các nguyên tắc rõ ràng, cơ chế thưởng phạt minh bạch, bộ máy vận hành hiệu quả.
✳ Ứng dụng: Duy trì nghiêm kỷ luật chính trị, pháp chế quân đội; không để cá nhân phá vỡ luật chơi trong tổ chức nhập vai.
II. ĐÁNH GIÁ TỔNG TRẠNG ĐƠN VỊ THEO NGŨ YẾU TỐ
Để xác định rõ cục diện đơn vị sau khi tái cơ cấu và hợp nhất, người đứng đầu Tổng Trấn Phòng Thủ cần vận dụng linh hoạt 5 yếu tố nền tảng mà Tôn Tử gọi là “Đạo – Thiên – Địa – Tướng – Pháp” để làm cơ sở hoạch định kế sách.
Thứ nhất là Đạo – tức lòng tin và sự đồng thuận giữa trên dưới. Sau quá trình sát nhập, có thể thấy tinh thần đoàn kết trong đơn vị vẫn còn nhiều dao động. Một số cán bộ giữ vai trò cao trước đây nay chỉ đảm nhiệm cấp phó, khiến tâm lý dễ sinh so bì, thiếu yên tâm công tác. Tuy nhiên, điểm mạnh là vẫn còn những hạt nhân chính trị vững vàng, có uy tín, đang là cầu nối gắn kết tập thể. Vấn đề đặt ra là làm sao để khơi dậy chính nghĩa, khẳng định lý tưởng của Viện Chính Đạo và truyền tải thông điệp đoàn kết đến từng Thôn Binh Cục.
Thứ hai là Thiên – tức thời thế và xu thế. Tình hình chung hiện nay đang nhiều biến động: quốc tế có chiến sự căng thẳng ở nhiều nơi, trong nước đang thực hiện nhiều chủ trương đổi mới tổ chức quân sự địa phương. Đây là thời điểm nhạy cảm, vừa có cơ hội để khẳng định vai trò của Tổng Trấn, vừa tiềm ẩn áp lực dư luận. Nếu không chủ động nắm bắt và định hướng tư tưởng, sẽ dễ xuất hiện hoài nghi, đồn đoán làm nhiễu loạn nội bộ.
Thứ ba là Địa – tức thực địa, bao gồm cả địa hình và cơ cấu tổ chức. Việc hợp nhất nhiều đơn vị cũ thành một Tổng Trấn mới khiến việc bố trí, sắp xếp lực lượng còn nhiều lúng túng. Ưu thế là tổ chức đã rõ ràng hơn: có Trại Võ Mưu chuyên mưu lược, Văn Viện Lệnh đảm trách chính trị, Ty Nội Chính giữ vai trò bảo đảm hậu cần kỹ thuật. Tuy nhiên, do mới hình thành, các đơn vị chưa gắn kết chặt chẽ, phân vai chưa thật sự ăn khớp, cần có thời gian và kế hoạch để định hình bộ máy vận hành hiệu quả.
Thứ tư là Tướng – tức đội ngũ chỉ huy. Trong cục diện hiện tại, người giữ vai trò Võ Hộ Tướng tuy từng được đánh giá cao và bổ nhiệm đứng đầu, nhưng xung quanh vẫn còn không ít nhân sự từng là thủ lĩnh ở đơn vị cũ, nay làm cấp phó hoặc trợ lý. Điều này dễ gây ra tâm lý mất thăng bằng, nảy sinh biểu hiện “bằng mặt không bằng lòng”. Điểm mấu chốt là người đứng đầu phải thể hiện trí – tín – nhân – dũng – nghiêm để giữ vững kỷ cương, xây dựng niềm tin, đồng thời lắng nghe và hài hòa các mối quan hệ xung quanh.
Cuối cùng là Pháp – tức luật lệ, quy tắc, quy chế hoạt động. Dù đã có kế hoạch chung được ban hành từ Viện Chính Đạo, nhưng việc triển khai xuống các cụm tổ đội vẫn còn chắp vá, thiếu nhất quán. Một số cán bộ còn quen cách làm cũ, chưa thích ứng với thể thức mới của Tổng Trấn Phòng Thủ. Do đó, cần có thời gian “làm rõ luật chơi”, tổ chức tập huấn lại quy định, nâng cao nhận thức và trách nhiệm thực thi kỷ luật nội bộ.
✅ Tóm lại, đánh giá đơn vị theo 5 yếu tố giúp người chỉ huy không bị mù mờ trong điều hành. Mỗi yếu tố là một “chiếc gương soi” giúp nhận diện thực trạng, từ đó định hình đường đi nước bước. Một Tổng Trấn mạnh không phải là nơi không có khó khăn, mà là nơi dám nhìn thẳng, phân tích đúng, và hành động đúng lúc.
Tình huống: Tổng Trấn Phòng Thủ vừa hợp nhất 3 đơn vị, nhiều cán bộ từng là chỉ huy giờ làm cấp phó, dư luận chia rẽ.
Yêu cầu:
Phân tích tình hình theo 5 yếu tố
Đề xuất chiến lược "ổn định nội bộ" trong 3 bước
Thảo luận nhóm trong 20 phút – trình bày phương án
“Tướng giỏi không ra trận mà đã thắng, là vì biết dùng ‘Ngũ yếu tố’ để định hình chiến thắng từ khi chưa động binh.”
Người lãnh đạo nhập vai hôm nay cũng phải rèn luyện tư duy phân tích chiến lược theo Ngũ yếu tố, không chỉ trong lúc đánh giặc mà trong mọi tình huống tổ chức, nhân sự, huấn luyện.